Beleidsakkoord: College wil vernieuwing en experimenteren met zorg om tegemoet te kunnen komen aan de bezuinigingen

1. Inleiding
Vijftig jaar geleden was Zoetermeer nog een kleine gemeente met een dorps karakter. In de afgelopen decennia is onze mooie stad stap voor stap volwassen geworden. Zoetermeer biedt volop kansen en mogelijkheden aan haar inwoners, instellingen en bedrijven. Het voorzieningenniveau is hoog, mensen wonen en werken graag in Zoetermeer en bedrijven willen zich er vestigen. Het is zaak om Zoetermeer blijvend te ontwikkelen door slimme en innovatieve manieren te zoeken om de stad toekomstbestendig te maken. Dat is des te belangrijker nu de gemeente voor grote uitdagingen staat. In de vorige collegeperiode is daarvoor al een stevige basis gelegd. Daar willen we op voortbouwen. Nieuwe paden moeten worden bewandeld om deze uitdaging aan te kunnen. Als alle Zoetermeerders de handen ineenslaan, kunnen we deze uitdaging aan.

Zoetermeer is een sociale stad, waar inwoners zich prettig voelen en op een fatsoenlijke manier met elkaar samenleven. Waar kinderen en jongeren zich veilig kunnen ontwikkelen, waar mensen aan het werk zijn of anderszins actief aan de slag gaan, waar ouderen niet eenzaam zijn en goede zorg krijgen.
Het stadsbestuur biedt inwoners de mogelijkheden, die ze nodig hebben om het beste uit zichzelf te halen. Leefbare wijken en een veilige stad, waarin het goed leven en beleven is voor iedere Zoetermeerder, zijn daarbij het uitgangspunt. Wij willen daarbij graag het oliemannetje zijn dat helpt om mensen zelf hun problemen duurzaam op te laten lossen en ondersteuning biedt als dat nodig is. Dat doen wij in de wijken, dichtbij de mensen.

Het stadsbestuur vindt dat iedereen in Zoetermeer mee moet doen! Gelijkwaardigheid is daarbij het uitgangspunt. Wij willen dat iedereen dezelfde kansen heeft en kan deelnemen aan de Zoetermeerse samenleving. Dit is niet vrijblijvend. Wij en iedere Zoetermeerder moeten, ieder binnen zijn eigen verantwoordelijkheid en mogelijkheden, doen wat nodig is om deelname aan de samenleving mogelijk te maken. Discriminatie tolereren we niet. We realiseren ons dat we als gemeente een voorbeeldfunctie vervullen.

Het stadsbestuur wil het anders doen! Wij staan open voor initiatieven en ideeën van inwoners, ondernemers en cultureel-maatschappelijke organisaties. Wij zorgen ervoor dat slimme, innovatieve combinaties op diverse beleidsterreinen in de stad de ruimte krijgen die ze nodig hebben om op te kunnen bloeien. We zijn trots op Zoetermeerse initiatieven en dat stralen we uit!

Het stadsbestuur kijkt over de grenzen van Zoetermeer heen. Wij brengen de sterke punten van Zoetermeer op het gebied van wonen, werken en leven actief onder de aandacht buiten Zoetermeer, zowel in regionaal verband als op nationaal niveau. Wij maken daarbij gebruik van de kennis en ervaring die de Zoetermeerse bedrijven, instellingen en organisaties te bieden hebben en hebben duurzaamheid daarbij hoog in het vaandel staan. Duurzaamheid en groen zitten bij ons in het DNA. Wij geven als grote instelling in de stad het goede voorbeeld op het gebied van energiebesparing en milieubehoud.
In dit akkoord vindt u de hoofdlijnen van beleid aan de hand waarvan wij de komende vier jaar aan de slag gaan. De plek die een hoofdlijn inneemt in dit akkoord zegt niets over het belang ervan; aan elk van de hoofdlijnen hechten wij grote waarde.

Om de logische samenhang van de verschillende hoofdlijnen tot uitdrukking te brengen, hebben wij ze gegroepeerd in vier clusters. Achtereenvolgens komen aan de orde:

- Onderwijs, Economie, Werkgelegenheid & Arbeidsparticipatie, Armoedebestrijding
- Wonen, Leefbaarheid & Duurzaamheid en Veiligheid
- Jeugd en Zorg
- Bruis & Beleven, Cultuur, Sport en Vrije tijd

In dit akkoord is een aantal onderwerpen niet expliciet genoemd in onze hoofdlijnen. Wij weten dat deze onderwerpen de komende tijd heel belangrijk zijn voor de stad. Wij denken daarbij onder andere aan de ontwikkelingen rondom Bleizo, het Lange Land Ziekenhuis en de Metropoolregio. Het stadsbestuur zet zich in om op die punten voor de stad het meest optimale resultaat te behalen.

2. Hoofdlijnen
CLUSTER: Onderwijs - Economie, Werkgelegenheid & Arbeidsparticipatie - Armoedebestrijding
Onderwijs

Hoofddoelstelling:
Iedere Zoetermeerder, van jong tot oud, bieden wij dezelfde kansen door goed onderwijs in de stad te hebben. Iedereen moet goed onderwijs kunnen volgen zodat zij, het liefst met een diploma, hun kansen op een baan vergroten en niet aan de kant staan.

Doorlopende leerlijn
Wij zetten in op het faciliteren van een doorlopende leerlijn, van jong tot oud, van school tot baan. Dit doen wij door in te zetten op de ontwikkeling van de Integrale Kind Centra, goede Buiten Schoolse Opvang voorzieningen en volwasseneneducatie.

Passend onderwijs
Wij vinden het van belang dat passend onderwijs goed wordt ingevuld. Scholen bieden goed onderwijs voor alle leerlingen, van hoogbegaafd tot minderbegaafd en alle kinderen in het scala daartussen. Via een integrale aanpak letten wij goed op dat kinderen die op het grensvlak van onderwijs en de zorg zitten, ook naar school kunnen. Wij willen alle kinderen op school!

Koppeling arbeidsmarkt - onderwijs
Wij willen een betere koppeling van de arbeidsmarkt met het onderwijs realiseren door de mogelijkheden van kennis en innovatie beter te benutten. Wij zetten in op het aantrekken van meer maakindustrie om de werkgelegenheid voor onze vaklieden op mbo-niveau te vergroten. Daarvoor kijken we goed naar de vraag van het bedrijfsleven en willen we samen met het onderwijs en het bedrijfsleven kijken of er meer kansrijke opleidingen en innovatieve leerwerkomgevingen in de stad kunnen komen.
Wij werken samen met: het onderwijs(basis- en voorgezet onderwijs, het MBO, het HBO), bedrijven en bedrijfsleven, Integrale Kind Centra, Buiten Schoolse Opvang, DIF, volwassenen educatie en de MRDH.

Economie, Werkgelegenheid & Arbeidsparticipatie
Hoofddoelstelling:

Zoetermeer is een aantrekkelijke stad voor bedrijvigheid en het stadsbestuur zet de komende vier jaren in op meer werkgelegenheid en het verstevigen van de binding van de huidige werkgevers met Zoetermeer.

Wij gaan uit van de kracht van het Zoetermeerse bedrijfsleven, van klein tot groot, en gebruiken die in SEA verband (Sociaal Economische Agenda) om samen met ondernemers kansen te benutten en te investeren in nieuwe motoren voor de economie.

Ondernemersklimaat en dienstverlening
Wij zetten in op een beter ondernemersklimaat door ons te richten op een betere dienstverlening, met minder administratieve lasten en regeldruk voor ondernemers. Wij willen daarbij de contacten tussen de gemeente en ondernemers intensiveren en staan open voor nieuwe initiatieven. Wij denken oplossingsgericht mee met ondernemers en wij tonen zelf ook ondernemerschap.

Vestigingsklimaat
Wij zetten in op een goed vestigingsklimaat in Zoetermeer met een uitstekende bereikbaarheid. Wij geven meer bekendheid aan de voordelen en kansen die vestiging in Zoetermeer biedt. Dit doen wij door een gerichte promotie en acquisitie en een duidelijke profilering van onze stad. Wij zetten eveneens in op een goede samenwerking en afstemming op economisch- en vervoersgebied in de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) om een beter vestigingsklimaat in Zoetermeer en de regio te realiseren.

Arbeidsparticipatie
Wij vinden dat het hebben van werk voor iedereen van groot belang is. Wij willen dat iedereen naar vermogen meedoet. We willen dan ook investeren in het aantrekkelijk maken van werk en de drempel
naar werk zo laag mogelijk maken. We stimuleren dat werkgevers mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aannemen. Ons uitgangspunt is duurzame arbeidsparticipatie.

Wij werken samen met: bedrijven en bedrijfsleven, SEA, MKB, onderwijsinstellingen, kennis- en innovatiecentra, ondernemershuis, UWV, MRDH, ZZP-ers.

Armoedebestrijding
Hoofddoelstelling:
Iedereen doet mee in de samenleving van Zoetermeer. Wij zetten in op zo min mogelijk armoede onder onze inwoners.

Bestrijding op maat
Wij bieden armoedebestrijding op maat. Wij helpen mensen in armoede, ook als ze werken en niet direct onder het armoedebeleid lijken te vallen, om uit de schulden te komen en als het nodig is bij het krijgen van een baan. Zodat iedereen in de gelegenheid is een menswaardig bestaan op te bouwen. Wij willen dat iedereen meedoet in Zoetermeer en daar gaan wij in investeren. Daar staat ook een tegenprestatie tegenover. Wij gaan er vanuit dat iedereen bereid is om mee te doen.

Armoedeval
Wij gaan ervoor zorgen dat het voor mensen met een laag inkomen loont om te werken zodat zij niet terechtkomen in de armoedeval.

Jongeren
Speciale aandacht krijgt de bestrijding van armoede onder kinderen, omdat die het meest effectief is. Want de beste garanties om duurzaam uit de armoede te komen, zijn het volgen van een opleiding en het hebben van werk. Het verlenen van mantelzorg kan daarbij een belemmering vormen, maar voor kinderen gaat het volgen en afmaken van een opleiding altijd vóór mantelzorg en werk.Wij werken samen met: UWV, participatiecentrum, ondernemershuis, bedrijven, inwoners, onderwijs, kerken en andere levensbeschouwelijke organisaties.

CLUSTER: Wonen - Leefbaarheid & Duurzaamheid - Veiligheid
Wonen
Hoofddoelstelling:
Iedere Zoetermeerder moet passende woonruimte kunnen vinden binnen een redelijke termijn. Om dat mogelijk te maken, stimuleren en steunen wij zowel particuliere als collectieve initiatieven op het gebied van generatiebestendig wonen, combinaties van wonen en zorg en jongeren- en ouderenwoningen.

Zelfstandig wonen
Wij vinden dat inwoners langer zelfstandig moeten kunnen wonen door combinaties van wonen en zorg. Wij maken dat mogelijk door onze maatschappelijke partners te stimuleren om te komen met initiatieven en ideeën, en als het nodig is door zelf te investeren.

Balans
Ons beleid is gericht op het toevoegen van woningen voor ouderen (levensloopbestendige woningen) en jongeren (woningen in bijvoorbeeld leegstaande kantoren) aan de Zoetermeerse woningvoorraad. De goede balans tussen de voorraad koopwoningen, vrije sector huurwoningen en sociale huurwoningen is daarbij één van onze uitgangspunten. Wij hebben aandacht voor de gevolgen, die de verkoop van Vestiawoningen heeft voor het Zoetermeerse woningaanbod.

Duurzaam
Wij faciliteren en stimuleren initiatieven om verouderde woningen duurzaam te renoveren zodat buurten worden opgeknapt en een bijdrage wordt geleverd aan het bereiken van onze klimaatdoelstellingen. Wij moedigen initiatieven van inwoners, bedrijven, instellingen en woningbouwcorporaties voor duurzame energieopwekking en -besparing aan.

Wij werken samen met: woningbouwcorporaties, inwoners, ontwikkelaars, bouwers, energiemaat-schappijen, kennis- en innovatiecentra, natuur- en milieuorganisaties.

Leefbaarheid & duurzaamheid
Hoofddoelstelling:
Goed en veilig wonen wordt voor een groot deel bepaald door de directe woonomgeving van de inwoners. Samen met de inwoners en de maatschappelijk partners, werken wij steeds aan manieren, waarop wonen in een duurzaam leefbare, veilige wijk en stad nu én in de toekomst blijft gewaarborgd.

Gezonde leefomgeving
Wij vinden dat de leefbaarheid in onze stad voor een belangrijk deel wordt bepaald door een duurzame, gezonde leefomgeving. De gemeente moet op dat gebied het goede voorbeeld geven en bij activiteiten waar dat kan, duurzaamheid nastreven. Nieuwbouwplannen van scholen, sportverenigingen en culturele instellingen moeten een hoog duurzaamheidslabel hebben. Wij gaan voor energiebesparing in nieuwe en bestaande woningen en gebouwen. Om het bewustzijn van ondoelmatig energiegebruik te vergroten voeren wij energiescans uit bij kantoren, winkels en bedrijven.

Wij nemen maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren en werken aan de vermindering van CO2-uitstoot. Daarnaast streven wij steeds naar verbetering van de biodiversiteit in de stad en de reductie van verkeersgeluid.

Maatwerk
Na de opbouw van de stad in de afgelopen 50 jaren, is het nu tijd voor onderhoud en renovatie. Wij leveren maatwerk, afgestemd op de huidige behoeften van de inwoners en geschikt voor toekomstige woonwensen, bij de renovatie in de wijken.

In aansluiting op de ontwikkelingen op woongebied, zorgen wij voor een generatiebestendig voorzieningenniveau in de Zoetermeerse wijken.

Fysieke maatregelen
Wij werken aan buurten en wijken waar iedereen zich veilig voelt en iedereen zich goed kan verplaatsen. Wij pakken stille enge plekken aan door fysieke maatregelen te treffen, zoals voldoende verlichting, en zorgen, in samenwerking met de inwoners, voor verkeersveiligheid in de wijk. Veilige fietsroutes, goede bereikbaarheid en toegankelijkheid maken daarvan onlosmakelijk deel uit.
Wij werken samen met: inwoners, het onderwijs, ondernemers, woningbouwcorporaties, energiemaatschappijen, buurtverenigingen, welzijnsorganisaties, kennis en innovatiecentra.

Veiligheid
Hoofddoelstelling:
Onze inwoners, van jong tot oud, moeten zich vierentwintig uur per dag veilig voelen. Thuis in hun woning, in hun nabije woonomgeving en in de stad.

Integrale aanpak
Wij geven prioriteit aan een integrale aanpak om criminaliteit te voorkomen en terug te dringen. Dit doen wij door een wijkgerichte aanpak, samen met de inwoners zelf, het onderwijs, zorginstanties en sport-/buurt-/wijk-/culturele verenigingen, die een sleutelrol vervullen in het voorkomen en aanpakken van criminaliteit. Wij nodigen inwoners en maatschappelijke partners actief uit om hun ideeën om hun woonomgeving, wijk en stad veiliger te maken met ons te delen. Wij willen initiatieven, zoals WAAKS, de buurt bestuurt en WASkracht, uitbreiden en waar nodig faciliteren.

Afglijden voorkomen
Wij voorkomen dat mensen afglijden door hen perspectief te bieden. Wij vinden dat begeleiding naar gekwalificeerd onderwijs, werk en afgestemde, passende zorg de basis van dat perspectief vormen.

Preventie en repressie
Bij de aanpak van criminaliteit hanteren wij een goede balans tussen preventie en repressie. Als de veiligheid erbij gebaat is, treden wij op tegen bijvoorbeeld (woon)overlast en criminaliteit. Uitgangspunt daarbij is altijd een veilige stad op korte en lange termijn. Al dat nodig is, zetten wij instrumenten in zoals toezicht in de wijken door BOA’s, cameratoezicht en de Stadsmarshall. Waar het kan, werken we samen met inwoners en onze maatschappelijke partners aan het voorkomen van onveiligheid. Waar het nodig is, zijn wij hard; tegen notoire overlastgevers en overtreders treden wij repressief op.

Wij werken samen met: inwoners, politie, zorgverleners, onderwijs, ondernemers, jongerenwerk, sport-/buurt-/wijk-/culturele verenigingen, Openbaar Ministerie, crisispartners.

CLUSTER: Jeugd en Zorg
Jeugd en Zorg
Hoofddoelstelling:
Vanaf 1 januari 2015 gaat de gemeente over jeugd en zorg in de volle breedte. Wij zetten vanuit onze regierol alle zeilen bij om dit slim te organiseren zodat iedereen de zorg krijgt die hij nodig heeft. Alle inwoners kunnen er op rekenen dat de zorg goed is afgestemd op de vraag en de behoefte van de individuele Zoetermeerder. Om die reden organiseren wij de zorg dichtbij de mensen, in de wijken, en geven wij vertrouwen en handelingsruimte aan de professional. Wij gaan uit van ieders eigen kracht en de zorg voor elkaar. En als dat niet lukt, is er het vangnet van de gemeente.

Vernieuwen
De decentralisaties stellen hoge eisen aan de dienstverlening. Om te kunnen voldoen aan de eisen die de zorg stelt èn om tegemoet te kunnen komen aan de bezuinigingen is het een noodzaak om vernieuwingen door te voeren en te experimenteren. Dit vraagt om vertrouwen, tussen ons, de maatschappelijke organisatie en onze inwoners, van jong tot oud. In de zorg gaat er voor de kwetsbare inwoners veel veranderen. Een onafhankelijke, professionele cliëntondersteuning draagt bij aan het versterken van de eigen kracht en het vergroten van de zelfredzaamheid. Daarnaast hechten wij aan een onafhankelijke klachtencommissie.

Wij nodigen de maatschappelijke organisaties voor zorg en welzijn expliciet uit om innovatieve dienstverlening te ontwikkelen.

Vanuit het gezin
Wij willen de zorg voor de jeugd in de totale context van gezin, school en sociale omgeving plaatsen vanuit de gedachte van één gezin, één plan, één regisseur. Zo kunnen wij problemen in een vroeg stadium preventief aanpakken. We zetten in op ondersteuning bij de opvoeding. Door aan de jeugd en in het gezin goede zorg te bieden conform de Zoetermeerse netwerk-aanpak, kunnen we voorkomen dat de zorgvraag op latere leeftijd steeds groter wordt. Wij zetten in op versterking van het gezin.

Mantelzorg
Mensen die zorg nodig hebben, krijgen meestal hulp van familieleden, vrienden of buren. Deze mantelzorgers zijn heel belangrijk. Wij waarderen hun vrijwillige inzet enorm, wij kunnen en willen die inzet niet afdwingen. Wij kunnen mantelzorgers wel zo goed mogelijk faciliteren, bijvoorbeeld door een ondersteunend netwerk om hun heen waarmee voorkomen wordt dat zij overbelast raken.
Wij werken samen met: Meerpunt, gemeenten in de regio, de maatschappelijke partners voor zorg en welzijn, zorgverzekeraars

CLUSTER: Bruis & Beleven – Cultuur, Sport en Vrije tijd
Bruis & Beleven – Cultuur, Sport en Vrije tijd
Hoofddoelstelling:
De vrije tijdsvoorzieningen zorgen voor welzijn en leefbaarheid en bruis voor de inwoners en bezoekers en zijn een verbindend element in de stad. Wij gaan uit van het brede terrein van vrije tijd: cultuur, sport en leisure. Hierdoor zijn wij een aantrekkelijke stad om in te wonen en dus ook voor bedrijven om zich te vestigen. Wij zien dat niet als afgescheiden werelden. Daarom vinden wij voor al deze terreinen belangrijk dat de basis op orde is.

Sport
Wij willen top- en breedtesport en de niet-georganiseerde sport in onze stad aanmoedigen voor iedereen en zien nadrukkelijk de sport in zijn volle breedte als een visitekaartje voor onze gemeente.
Wij hebben een rijk verenigingsleven en waarderen dit als een belangrijke motor van onze samenleving. Sportverenigingen kunnen een sterkere rol spelen op het brede terrein van welzijn voor de inwoners. Dat willen wij stimuleren door te investeren in voldoende en kwalitatief goede accommodaties.
Op het gebied van sport en leisure heeft Zoetermeer een voorsprong. Daar zijn wij trots op en dat zetten wij in voor de positionering van onze stad in de regio en in het land.

Cultuur
De culturele organisaties zijn essentieel voor bruis en beleven. Deze voorzieningen staan onder druk, maar wij willen ervoor zorgen dat kunst en cultuur voor iedereen toegankelijk is en blijft. Wij vragen van culturele instellingen wel een ondernemende houding. Daarmee bedoelen wij het verwerven van eigeninkomsten en het leggen van slimme verbindingen die hen slagvaardiger maken. De Bibliotheek wordt bijvoorbeeld een centrum voor lezen, informeren en beleven. Daarmee ontstaat een belangrijke verbinding tussen bibliotheek, maatschappelijke organisaties, onderwijs en ICT.

Bruis
Het Stadshart en de Dorpsstraat willen wij verbinden en verder verlevendigen. Voor het Stadshart en de Dorpsstraat is dat onderdeel van een brede kwaliteitsverbetering.

Wij hechten eveneens aan grootschalige evenementen. Wij willen in de stad meer kunnen beleven en de aantrekkelijkheid van de stad vergroten. Ook voor jongeren, die wij met beleving aan de stad kunnen binden.

Wij werken samen met: Floravontuur, culturele organisaties, sportverenigingen, leisurebedrijven, winkels in de binnenstad, wijkcentra.

3. Uitgangspunten begrotingsbeleid
Met betrekking tot begrotingsdiscipline
1. Het eerste en – in principe – het laatste jaar van elke meerjarenbegroting dienen materieel sluitend te zijn.
2. Uitgaven voor nieuw beleid of tegenvallers in de uitvoering van de begroting worden zoveel als mogelijk binnen het programmabudget opgevangen (nieuw voor oud) . Indien de mogelijkheden binnen het programmabudget niet toereikend zijn vindt een afweging plaats binnen de totale begroting.
3. In geval van onvoorziene financiële rampspoed zullen de begroting en de uitgangspunten van het begrotingsbeleid opnieuw en integraal worden gewogen. Geen enkel onderwerp of thema is daarbij uitgesloten.
4. Voor de beschikbaar gestelde budgetten geldt dat het maximale bedragen betreft. Wij spannen ons in om het beleid binnen de gestelde financiële kaders te effectueren.
5. Indien subsidies worden verworven welke een relatie hebben met de doelstellingen uit de Stadsvisie, ter dekking van te maken kosten, zullen deze middelen in eerste instantie ten gunste van het RIF komen of leiden tot lagere onttrekking van de benodigde middelen uit het RIF.
6. Jaarlijks wordt € 100.000 bestemd voor het ‘’potje van de raad’’ om te voorzien in dekking van eenmalige kosten.
Met betrekking tot momenten van besluitvorming
7. Er zijn twee momenten waarop de raad wijzigingen van de begroting integraal behandelt en besluit: het voorjaarsdebat (in juni) en het begrotingsdebat (in november). Het voorjaarsdebat is richtinggevend, het begrotingsdebat besluitvormend.
8. Beleidsvoorstellen met financiële gevolgen die niet binnen de vastgestelde budgettaire kaders passen of waarvoor geldt dat dekking zou kunnen worden verkregen door een financieel voordeel of een subsidie, zullen in principe niet eerder dan bij het volgend besluitvormingsmoment worden behandeld. Eventuele voordelen kunnen in principe niet zonder voorafgaande besluitvorming voor beleidsintensiveringen worden ingezet.
9. Besluitvorming over de uitgangspunten voor de vaststelling van de hoogte van de tarieven gebeurt op het moment dat er een integraal beeld is van de financiële positie van de gemeente. Dit is bij het begrotingsdebat.
10. Het (positieve en negatieve) rekeningresultaat wordt bij het vaststellen van de jaarstukken ten laste van de reserve vrij inzetbaar gebracht. Een eventuele herbestemming van het rekeningresultaat vindt plaats in de daaropvolgende Perspectiefnota.
11. Posten die zijn opgenomen als reservering voor eenmalige investeringsuitgaven ten laste van de Reserve Investeringsfonds 2030 worden pas vrijgegeven na expliciete besluitvorming door de raad daarover, op basis van een uitgewerkt raadsvoorstel. Eerder mogen geen budgetten worden verstrekt dan wel verplichtingen worden aangegaan.
Met betrekking tot lokale lasten
12. Het totaal van de OZB stijgt met niet meer dan de inflatie.
13. Voor de afvalstoffenheffing geldt een kostendekkend tarief.
14. In de komende beleidsperiode wordt de rioolheffing 100% kostendekkend.

Posted in: College,Stadspolitiek