We hebben te maken met een vluchtelingencrisis in Europa zoals we al lang niet meer hebben meegemaakt. Ook aan de Nederlandse grens melden zich
grote aantallen vluchtelingen. D66 vindt dat Zoetermeer een bijdrage moet
leveren aan de opvang van deze vluchtelingen. Dat is een kwestie van
medemenselijkheid. We moeten dit op een goede manier aanpakken. Daarom heeft D66
het thema geagendeerd voor de raadsvergadering van 14 september. Bij die
gelegenheid heeft de raad een motie
van D66 aangenomen, die het college oproept de mogelijkheden in kaart te
brengen.
Laten we de zaken eerst in perspectief plaatsen. Zo heel ongekend is een
vluchtelingencrisis als deze niet. Sinds 2004 schommelen de aantallen
asielzoekers die Nederland binnenkomen tussen de 10.000 en 15.000 per jaar. Tot
vorig jaar. Toen waren het er ineens zo’n 30.000. Dit jaar worden het er nog
meer. Maar in 1994 werden ruim 50.000 asielaanvragen gedaan. Dat hebben we toen
zonder veel discussie opgevangen. Nederland kan heel wat aan. En Zoetermeer ook:
we hebben de expertise en de structuren in gereedheid om mensen op te vangen en
zijn best in staat op te schalen. Vorig jaar hebben we in Zoetermeer zo’n 200
vluchtelingen opgevangen – op een bevolking van 124.000 mensen. Wij zitten nog
lang niet aan de grenzen van onze capaciteit.
Op dit moment is het vluchtelingenprobleem acuut en vraagt het om
onmiddellijk handelen. Mensen die aan onze deur kloppen en om hulp vragen,
kunnen nu eenmaal niet al te lang wachten op een bed, een fatsoenlijke maaltijd
en een dak boven hun hoofd. Natuurlijk moet gezocht worden naar oplossingen ‘in
de regio’. En het zou mooi zijn als de wrede conflicten waardoor zo veel mensen
op drift raken werden opgelost. Maar dat soort gedachten brengen oplossingen
voor de acute problemen van het hier en nu niet dichterbij.
Op dinsdag 15 september heeft de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) haar
leden opgeroepen om extra hulp te bieden (zie de oproep hier
en zie ook hier).
De VNG dringt niet alleen aan op maatregelen ten behoeve van directe opvang,
maar ook op voorbereidingen voor de langere termijn.
Volgens D66 moet Zoetermeer een ruimhartige bijdrage leveren aan het opvangen
van vluchtelingen. We zijn heel blij dat de wethouder al in een vroeg stadium in
overleg is getreden met het COA over wat Zoetermeer zou kunnen doen ten behoeve
van eerste opvang. Maar het is belangrijk dat we ons ook al voorbereiden op de
stappen die daarna moeten worden gezet. De asielzoekerscentra zijn overvol, niet
alleen omdat er steeds meer mensen op de stoep staan, maar ook omdat
asielzoekers aan wie een vluchtelingenstatus is verleend niet snel genoeg naar
een onderdak elders kunnen doorstromen. Momenteel betreft dat in Nederland zo’n
10.000 mensen.
We realiseren ons heel goed dat de opvang van vluchtelingen in Zoetermeer –
en niet alleen hier – gevoelig ligt. We vinden het belangrijk om naar vermogen
bij te dragen aan het lenigen van de nood van vluchtelingen. Maar we vinden het
óók belangrijk dat wat de gemeente doet, kan rekenen op een breed draagvlak
onder de Zoetermeerders. Daarom willen we graag een helder en open debat over
wat onze bijdrage zou moeten zijn. In de samenleving en in de gemeenteraad.
Laten we samen bepalen wat een passende bijdrage is.
Om dit debat te faciliteren, hebben we het thema geagendeerd en het college in een motie
gevraagd om allereerst de feiten op een rij te zetten. Dan weten we waarover we
praten. Ten eerste, waaraan is precies behoefte? Ten tweede, wat kan Zoetermeer
bieden? Ten derde, wat zijn de consequenties als we dat doen? Wat vraagt het van
ons en wat kost het?
Deze motie is unaniem door de raad gesteund.
Wij vinden het belangrijk dat we de lasten eerlijk delen. Het mag niet zo
zijn dat wij als politiek bepalen dat we vluchtelingen moeten opvangen, en de
kosten daarvan vervolgens afwentelen op sommige groepen inwoners. Daarom moeten
we bijvoorbeeld zo veel mogelijk voorkomen dat mensen die op de wachtlijst voor
een woning staan hierdoor nog langer moeten wachten. Dat kan als we onorthodoxe
– eventueel voorlopige – oplossingen zoeken: meer statushouders een woning laten
delen, meer onroerend goed een woonbestemming geven, woningen die op de
nominatie staan om gesloopt te worden nog even in gebruik houden. Enige
verlenging van wachttijden is onvermijdelijk, zoals hebben de woningcorporaties
in de pers laten weten, maar we moeten naar mogelijkheden zoeken dit zo veel
mogelijk te beperken. Maar ook hier moeten we zaken in perspectief blijven zien.
Er komen per jaar ongeveer 1.200 sociale huurwoningen beschikbaar in Zoetermeer.
Het beslag van vluchtelingen daarop ligt rond de tien procent – daar kunnen een
paar procent bijkomen.
Huisvesting lijkt het meest nijpende probleem. Vluchtelingen zullen ook een
beroep doen op zorgvoorzieningen, op onderwijs en op begeleiding bij integratie
en het vinden van werk. Ook hiervan moeten we in kaart brengen hoe groot dat
beroep is en wat we moeten doen om daaraan tegemoet te komen. Maar onze
voorzieningen zijn afgestemd op een bevolking van 124.000 inwoners. Of er nou
twee-, drie- of vierhonderd mensen extra een beroep op doen, dat moet op te
vangen zijn.
De motie ‘Opvang vluchtelingen’ die de raad op maandag 14 september heeft
aangenomen, gaat ook over samenspraak. Daarover verscheen op zaterdag 19
september een oproep van de directeur van het SCP via Nos
en het dagblad Trouw.
D66 vindt dat bij een thema als dit, waarover de meningen en gevoelens zo sterk
uiteenlopen, samenspraak zorgvuldig moet worden vormgegeven. Door er met elkaar
over te praten, kunnen we een begin maken begrip voor elkaars opvattingen en oog
voor elkaars belangen te ontwikkelen.
donderdag 1 oktober 2015
D66: Zoetermeer moet een ruimhartige bijdrage leveren aan het opvangen van vluchtelingen
