Het aantal mensen dat een klacht indient als het Openbaar Ministerie besluit
geen vervolging in te stellen na aangifte van een strafbaar feit, neemt flink
toe. In 2005 gebeurde dat nog 2.225 keer , in 2010 2.553 keer en vorig jaar
3.107 keer. Mensen zijn mondiger en de mogelijkheid een klacht in te dienen, is
bekender geworden, stelt raadsheer Jan Wolter Wabeke. Ongeveer 10 procent van de
klagers krijgt gelijk.
(rechtspraak.nl)
Toename
Wie het niet eens is met het besluit van de officier van justitie om
een zaak niet voor de rechter te brengen, kan daarover klagen bij het
gerechtshof. Dat buigt zich achter gesloten deuren over de kwestie. De persoon
over wie het gaat, is nog niet aangemerkt als verdachte. Zijn privacy moet
daarom worden beschermd. Geeft het hof de klager gelijk, dan krijgt de officier
van justitie opdracht de zaak alsnog voor de rechter te brengen.
Mondiger
Raadsheer Jan Wolter Wabeke van het gerechtshof Den Haag heeft tientallen
jaren ervaring heeft met de zogeheten artikel 12-procedure. Hij denkt dat de
toename vooral te danken is aan een grotere bekendheid. ‘Als het OM besluit een
zaak te seponeren, moet in de brief vermeld staan dat de aangever een klacht kan
indienen bij het gerechtshof’, zegt hij. ‘Dat was vroeger niet zo. Bovendien
schrijven de media er geregeld over, vooral sinds het proces Wilders, dat veel
aandacht trok omdat een bekende politicus terecht stond. Een derde verklaring is
dat mensen veel mondiger zijn dan vroeger en zich kritischer opstellen tegenover
de overheid. Vooral tegen politie en justitie. Daarover wordt gepraat op sociale
media, wat ook weer voor een grotere bekendheid zorgt.’
Politiegeweld
De afgelopen tijd zijn verschillende rechtszaken over politiegeweld in het
nieuws geweest die het resultaat waren van een artikel 12-procedure. ‘De mondige
burger doet aangifte als de politie geweld gebruikt’, zegt Wabeke. ‘Daar dáchten
mensen vroeger niet eens aan. De politie is verplicht zo’n aangifte op te nemen.
Vervolgens belandt die bij de officier van justitie. Als die besluit niet te
vervolgen omdat de agent volgens het OM in zijn recht stond, ontvangt de
aangever een brief waarin staat dat hij in beklag kan bij het hof. Dat verklaart
in mijn ogen waarom we relatief veel van die zaken zien.’
Werkdruk
Raadsheer Yvo van Kuijck van het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden constateert
een ‘substantiële werklastverzwaring’ voor de hoven door het grote aantal
beklagzaken. ‘Vooral sinds recent is besloten, in ieder geval door het hof
Arnhem-Leeuwarden, om meer beklagzaken niet schriftelijk af te doen maar ter
zitting te behandelen.’(rechtspraak.nl)
