Winkeliers verder onder druk door schaalvergroting en internetverkoop

Het totale winkelvloeroppervlak neemt in Nederland sneller toe dan de bevolking en de consumentenbestedingen in de detailhandel. Bovendien kopen mensen steeds vaker via internet. Hierdoor komt de omzet per vierkante meter winkeloppervlak verder onder druk te staan. Dit concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een vandaag uitgebrachte studie, 'Detailhandel en beleid: een continue wisselwerking'.

Schaalvergroting is en blijft de belangrijkste ruimtelijke trend in de detailhandel. In de afgelopen tien jaar steeg het aantal vierkante meters vloeroppervlak per winkel nog harder dan in de vier decennia daarvoor. De gemiddelde winkel is nu ruim zeven keer zo groot als in de jaren 60 van de vorige eeuw. Het aantal winkels daarentegen is sinds 2003 licht gedaald en het marktaandeel webwinkels explosief gestegen. Deze ontwikkeling is weinig duurzaam en zal op den duur leiden tot overbewinkeling en verzadiging.

Het PBL-rapport gaat verder in op de vraag hoe ontwikkelingen in de detailhandel worden ‘gestuurd’ door de spanning tussen markt, regels en ruimte. Nederland is ten opzichte van de ons omringende landen behoudender en consistenter in zijn detailhandelsbeleid. De toegepaste branchebeperking op perifere locaties heeft tot het fenomeen ‘meubelboulevard’ geleid en heeft de vestiging van grootschalige shopping malls en hypermarchés tegengehouden. Zo wijkt de Nederlandse detailhandelstructuur af van landen zoals Duitsland, Frankrijk en de Verenigde Staten.

In de recent uitgebrachte Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte van het kabinet Rutte werd het locatiebeleid voor de detailhandel gedecentraliseerd. Uit het PBL-onderzoek blijkt dat, hoewel het rijksbeleid wordt losgelaten, er nog altijd belangrijke restricties bestaan op provinciaal en gemeentelijk niveau. Er is vooralsnog geen sprake van een volledige liberalisatie van beleid. De vrees van sommigen dat er in de nabije toekomst shopping malls en hypermarchés in Nederland zullen verschijnen is daarom voorlopig ongegrond.
(PBL)

Posted in: Dossier Winkelleegstand