Burgers kunnen meer betekenen voor de veiligheid dan alleen aangiftes doen. In Engeland gebeurt dit bijvoorbeeld via ‘signal crime perspective’, in Nederland heet het ‘Buurtsignaal’. Het VNG-flitsseminar over veiligheid en burgerparticipatie op vrijdag 22 oktober belichtte het fenomeen vanuit wetenschap en praktijk.
Het principe van signale crime perspective (SCP) en Buurtsignaal is hetzelfde. Vraag burgers in interviews actief waar zij last van hebben en pak per wijk juist die zaken aan.
Subjectief veiligheidsgevoel
Martin Innes, de wetenschappelijke man achter SCP in Groot Brittannië, noemt als groot voordeel dat je met SCP de subjectieve veiligheidsbeleving van burgers aanpakt. Die kan namelijk verslechteren, terwijl de objectief gemeten criminaliteit juist daalt. Een probleem dat ook in Nederland speelt.
Kosten
Qua kostenbesparing vergelijkt Innes SCP met 'key-hole-surgery'. Waar vroeger vaak langdurige onderzoeken en operaties en opnames nodig waren, volstaat nu vaak een behandeling van een dag.
Nederlandse praktijk
Bryan Rookhuijzen, korpschef politie Limburg-Noord, ging in op de praktijk van Buurtsignaal in Nederland. Als groot voordeel ziet hij de verbondenheid: het directe contact tussen burgers en politie. Andere punten in zijn betoog:
Welke burgers benader je voor de interviews? Geef de wijkagent hierbij een grote rol. Zorg dan ook dat hij of zij herkenbaar en aanspreekbaar is op die titel en langere tijd (5-7 jaar) in dezelfde wijk en functie blijft.
Wat doe je als de burger als problemen vooral leefbaarheidskwesties noemt? De politie ervaart dat (nog) niet als kerntaak, maar vindt dit een taak van de gemeente. Het netwerk van burgers dat actief meeparticipeert kan tegelijkertijd wel weer heel zinvol zijn bij de bestrijding van criminaliteit door de politie.
Pas ook bij Buurtsignaal initiatieven op voor ingewikkelde beslisprocessen en de ‘management-attitude’. Dat is juist een van de redenen waardoor de overheid, dus ook de politie, op afstand is komen te staan.
Hou het initiatief dus kleinschalig, het gaat om de menselijke maat, verbinding zoeken en luisteren naar elkaar.
Ga buurtsignaal niet meteen overal beleidsmatig uitrollen. Dat is duur en ook de interviews zijn een arbeidsintensief proces. Als de uitkomsten van de pilots een patroon vertonen, kan ook dat dienen als uitgangspunt voor wijkgebonden werken.
Wie trekt het proces? Het is ideaal als de burgers zélf het initiatief nemen, een mooi voorbeeld daarvan is Eindhoven.
Lokale verankering politie
Het seminar behandelde in samenhang met burgerparticipatie en veiligheid ook de lokale verankering van de politie. Het nieuwe kabinet vormt het ministerie van Justitie om tot het ministerie van Justitie en Veiligheid, dat ook de politie zal beheren. Volgens de VNG is de veiligheid gebaat bij een evenwichtige aansturing door Justitie én openbaar bestuur.
(VNG)
